Beyin, omurilik veya sinir sistemlerimizdeki hasar nedeniyle vücudumuzun belirli bir bölümünün hareketini kaybetmesi durumu. Bu hasar, bir tarafımızdaki kaslarda zayıflık, felç olan bölgedeki his kaybı veya konuşma veya yutma güçlüğü gibi semptomlara neden oluyor.

Genellikle inme, beyin hasarı veya omurilik yaralanması gibi nedenlerle oluşuyor. Ancak bazı nörolojik hastalıklar veya enfeksiyonlar da felce neden olabiliyor. Felç, yaşlılarda daha yaygın olmasına rağmen, her yaşta herkesi etkileyebilir.

Felç neden olur?

1. İnme: Felcin en yaygın nedeni inmedir. İnme, beyindeki kan akışının kesilmesi veya beyindeki bir kanama nedeniyle oluşur. İnme, yüksek tansiyon, sigara içme, yüksek kolesterol ve şeker hastalığı gibi faktörlerden kaynaklanabilir.
2. Baş Ağrısı: Bazı insanlar baş ağrısı veya migren nedeniyle felç geçirebilir. Bu durumda, beyne kan akışı azalır ve beyin hasar görebilir.
3. Kafa Travması: Beynin hasar gördüğü kafa travması, felçe neden olabilir. Özellikle beyindeki belli bir bölgeye zarar veren kafa travmaları, felç riskini artırabilir.
4. Sinir Sıkışması: Bazı durumlarda, sinir sıkışması felçe neden olabilir. Örneğin, bel fıtığı gibi bir durumda sinirler sıkışarak hasar görebilir.
5. Kalp Hastalığı: Kalp hastalığı, riskinizi artıran bir diğer faktördür. Özellikle kalp krizi sonrası oluşan kalp yetmezliği, felçe yol açabilir.

Felcin nedenleri arasında sayılan bu faktörlerden kaçınarak ve sağlıklı yaşam alışkanlıkları edinerek, riskinizi azaltabilirsiniz. Ancak her zaman engellenemeyebilir, bu nedenle erken teşhis ve tedavi çok önemlidir.

Felç Belirtileri Nelerdir?

Felcin belirtileri, hasarın yerine ve boyutuna bağlı olarak değişebilir. 

1. Yüzün bir tarafında düşük kas tonusu veya hareketsizlik

Beyindeki hasar, yüz kaslarını kontrol eden sinirlere zarar vererek yüzün bir tarafında düşük kas tonusu veya hareketsizliğe neden olabilir. Yüzdeki felç belirtileri arasında düşük kas tonusu veya hareketsizlik, bir tarafın yüzüne çarpma veya acıma gibi duyusal değişiklikler ve yüzde asimetri sayılabilir.

2. Kol veya bacakta güçsüzlük veya hareketsizlik

Vücudun bir tarafında güçsüzlüğe veya hareketsizliğe neden olabilir. Kol veya bacakta felcin belirtileri arasında kas güçsüzlüğü, uyuşma veya karıncalanma, kas spazmları ve koordinasyon bozukluğu yer alır.

3. Konuşma bozukluğu

Beyindeki hasar, dil veya konuşma merkezlerine zarar vererek konuşma bozukluğuna neden olabilir. Konuşma bozukluğu, dilin kontrolünü kaybetme, konuşurken yavaşlama veya bozukluklar şeklinde görünebilir.

4. Baş ağrısı ve dengesizlik

Beyin hasarı ayrıca baş ağrısı ve denge kaybına da neden olabilir. Baş ağrısı, şiddetli veya hafif olabilir ve felcin yeri ile ilgili olabilir. Denge kaybı ise kişinin ayakta dururken veya yürürken istikrarını kaybetmesine neden olabilir.

5. Görme kaybı veya çift görme

Gözlerin kontrolünü sağlayan sinirlere zarar vererek görme kaybına veya çift görme yaşanmasına neden olabilir. Bu belirtiler, felcin yerine ve büyüklüğüne bağlı olarak değişebilir.

Belirtileri acil tıbbi müdahale gerektirir. Eğer felç belirtileri gözlemlediyseniz, hemen bir sağlık kuruluşuna başvurmalısınız. Sağlık uzmanları, felcin nedenini belirlemek ve tedavi planı oluşturmak için uygun testler yapacaktır

Felç Çeşitleri

Farklı türleri olan bir hastalıktır ve birçok kişinin yaşamını olumsuz etkilemektedir. 

1. İnme: İnme, felcin en yaygın nedenidir. Beyne kan akışı engellendiğinde veya beyin damarlarında bir patlama meydana geldiğinde ortaya çıkar.
2. Spastik Felç: Beyin ve omurilik yaralanmalarından kaynaklanan bir felç türüdür. Kaslar sertleşir ve normal fonksiyonları yerine getiremezler.
3. İnkomplet Felç: Vücudun sadece bir kısmının felç olması durumudur. Bu tür felçlerde, kişi hala bir miktar kontrol sahibi olabilir.
4. Transvers Miyelit: Bu, omuriliğin iltihaplanması sonucu ortaya çıkan bir  türüdür. Omurilikteki hasar, vücudun aşağı kısmında felç olmaya neden olabilir.

Türleri çok çeşitli olsa da, belirtiler ve tedavi yöntemleri genellikle benzerdir. Felçli bir kişinin hayatı, fizik tedavi, konuşma terapisi ve psikolojik destek gibi tedavilerle daha kolay hale getirilebilir.

Felç Tedavisi

Hastanın durumunun ciddiyetine, türüne ve nedenine göre değişebilir.

Felç tedavisinde en önemli faktör, erken tanıdır. Bu nedenle, belirtiler ortaya çıktığında hemen tıbbi yardım almak önemlidir. Tedavi seçenekleri arasında fizik tedavi, ilaçlar, cerrahi müdahale ve rehabilitasyon programları yer alır.

Fizik tedavi, felçli kasların hareket kabiliyetini artırmak için yapılan egzersizler ve terapileri içerir. İlaçlar, felçin neden olduğu hasarı azaltmak veya felcin oluşumunu önlemek için kullanılabilir. Cerrahi müdahale, beyindeki hasarı onarmak veya tümörleri çıkarmak için gereklidir. Rehabilitasyon programları ise, hastanın günlük hayatını kolaylaştırmak için tasarlanmıştır.

Hastalığın nedenine ve ciddiyetine bağlı olarak uzun sürebilir. Tedavi sürecinde sabırlı olmak ve doktorunuzun önerilerini takip etmek önemlidir. Eğer felç geçirdiyseniz veya sevdiklerinizin geçirdiğine tanık olduysanız, hemen tıbbi yardım alın ve tedavi sürecine destek olun.

Bkz : fizik tedavi ve rehabilitasyon

Yüksek Tansiyonun Felç Etkisi: Neden Önemlidir ve Nasıl Önlenir?

Yüksek tansiyon, kan basıncının normalden yüksek olması durumudur. Bu durum, birçok sağlık sorununa neden olabilir. Bunlardan biri de felç etkisidir.

Felç, beyne kan akışının azalması veya kesilmesi sonucu ortaya çıkan bir sağlık sorunudur. Yüksek tansiyon, kan damarlarını daraltarak kan akışını zorlaştırır ve bu da felç riskini artırır.

Peki yüksek tansiyonun felç etkisinden korunmak için ne yapabilirsiniz?

Öncelikle, düzenli olarak kan basıncınızı ölçmeniz gerekir. Kan basıncınızın normal değerler arasında kalmasını sağlamak için sağlıklı bir yaşam tarzı benimsemelisiniz. Bu, düzenli egzersiz yapmak, sağlıklı bir diyet benimsemek, sigara ve alkol tüketimini azaltmak gibi adımlar içerir.

Ayrıca, yüksek tansiyon tedavisine de başlamalısınız. Doktorunuz, ilaç veya diğer tedavilerle kan basıncınızı kontrol altında tutmanıza yardımcı olabilir.

Sonuç olarak, yüksek tansiyonun felç etkisi ciddi bir sağlık sorunudur ve önlenmesi gereken bir durumdur. Sağlıklı bir yaşam tarzı benimsemek, düzenli olarak kan basıncınızı ölçmek ve gerekli tedavileri almak, felç riskinizi azaltmanıza yardımcı olacaktır.

Yüz felci

Yüz felci, yüz kaslarının geçici veya kalıcı olarak felç olması durumudur. Bu durum, yüz sinirindeki hasar veya zedelenme nedeniyle meydana gelebilir. Yüz felcinin nedenleri, belirtileri ve tedavisi hakkında daha fazla bilgi edinmek için okumaya devam edin.

Nedenleri: Yüz felci, yüz sinirindeki hasar veya zedelenme nedeniyle meydana gelebilir. Bu hasar, enfeksiyonlar, travmalar, tümörler veya bazı ilaçlar gibi çeşitli nedenlerden kaynaklanabilir. Yüz felci, genellikle 20-40 yaş arasındaki insanları etkiler ve kadınlarda daha yaygın görülür.

Belirtileri: Yüz felcinin belirtileri arasında yüz kaslarının felç olması, yüzün bir tarafında düşük kas tonusu, ağızda çiğneme veya yutma güçlüğü, gözyaşı veya tükürük akışında azalma, kulakta ses hassasiyeti ve yüzde şişlik veya hassasiyet yer alır. Bu belirtiler, yüz felcine neden olan faktöre bağlı olarak değişebilir.

Tedavisi: Yüz felci tedavisi, altta yatan nedenin tespiti ve tedavisi ile başlar. Bazı durumlarda, kortikosteroidler veya antiviral ilaçlar gibi ilaçlar kullanılabilir. Fizyoterapi, masaj, akupunktur veya nöromusküler eğitim gibi tedaviler de yüz felci tedavisinde kullanılabilir. Tedavinin amacı, yüz kaslarını güçlendirmek, fonksiyonları geri kazandırmak ve belirtileri hafifletmektir.

Felçten nasıl korunulur?

Felç, kişinin hayatını tehdit eden bir durum olduğundan, felçten korunmak için alınacak önlemler oldukça önemlidir. İşte felçten korunma yolları:

1. Sağlıklı Beslenme Sağlıklı bir beslenme düzeni, riskinizi azaltmada önemli bir rol oynar. Yağlı, tuzlu ve şekerli gıdalardan uzak durarak, sebze, meyve, tam tahıllı ürünler, yağsız süt ürünleri, protein kaynakları ve sağlıklı yağlar tüketerek sağlıklı bir beslenme düzeni oluşturabilirsiniz.
2. Düzenli Egzersiz Düzenli egzersiz yapmak, riski azaltmanın yanı sıra, genel sağlığı korumak için de önemlidir. Günde en az 30 dakika egzersiz yaparak, kan dolaşımınızı artırabilir.
3. Stres Yönetimi Stres,faktörlerden biridir. Bu nedenle, stres yönetimi tekniklerini öğrenmek, felç riskini azaltmak için önemlidir. Yoga, meditasyon, derin nefes egzersizleri, masaj ve aromaterapi gibi tekniklerle stresi azaltabilirsiniz.
4. Sigara ve Alkol Kullanımından Kaçınma Sigara ve alkol kullanımı, felç riskini artıran faktörler arasındadır. Bu nedenle, sigara ve alkol kullanımından kaçınarak, felç riskinizi azaltabilirsiniz.
5. Kan Basıncının Kontrolü Kan basıncının yüksek olması, felç riskini artıran bir faktördür. Bu nedenle, kan basıncınızı düzenli olarak ölçtürerek, normal sınırlarda tutmaya çalışmalısınız.
6. Diyabet Kontrolü Diyabet, felç riskini artıran faktörlerden biridir. Bu nedenle, diyabet kontrolü için doktorunuzun önerdiği diyeti ve ilaçları düzenli olarak kullanmalısınız.

7. Sağlıklı Kilo Kontrolü Sağlıklı bir kilo, felç riskini azaltmada önemli bir faktördür. Vücut kitle indeksinizi (VKİ) ölçerek, sağlıklı bir kilo aralığında kalmaya çalışın

Felci hangi doktor tedavi eder?

Felç, hastanın yaşam kalitesini ciddi şekilde etkileyebilir ve tedavi edilmediği takdirde ölümcül olabilir. Bu nedenle, felç tedavisi hayati önem taşır.

Felç tedavisi, beyin cerrahisi, nöroloji, fizik tedavi ve rehabilitasyon gibi birçok farklı tıbbi uzmanlık alanında uzmanlaşmış doktorlar tarafından gerçekleştirilebilir. Ancak, tedavi planı hastanın durumuna, hasarın tipine ve şiddetine bağlı olarak değişebilir.

Beyin cerrahisi, felcin neden olduğu hasarın düzeltilmesi veya beyindeki kan akışının artırılması gibi işlemleri gerçekleştirebilir. Nöroloji uzmanları ise felçli hastaların tıbbi değerlendirmesini yaparak, tedavi planlarını oluşturabilirler. Fizik tedavi ve rehabilitasyon uzmanları ise hastaların hareketlerini ve kas güçlerini yeniden kazanmalarına yardımcı olmak için egzersizler ve terapiler uygulayabilirler.

Sonuç olarak, felç tedavisi için birçok farklı uzmanlık alanından doktorlar gereklidir. Hastanın durumuna uygun bir tedavi planı oluşturulması için, nöroloji, beyin cerrahisi, fizik tedavi ve rehabilitasyon gibi farklı uzmanlık alanlarındaki doktorlar birlikte çalışarak uygun tedaviyi gerçekleştirebilirler.